Bij de productie van kernenergie en andere nucleaire toepassingen ontstaat hoogactief en/of langlevend afval. Nu wordt dat afval veilig opgeslagen, maar dat is slechts een voorlopige oplossing. Welke eindbestemming ons land aan deze afvalstroom wil geven, is nog niet duidelijk. NIRAS stelt geologische berging voor als langetermijnoplossing.
B&C-afval is afval met een zeer hoge stralingsintensiteit en/of met een lange levensduur
Bij geologische berging wordt het afval afgezonderd in een stabiele laag diep onder de grond, achter een hele reeks kunstmatige barrières. Samen zorgen de natuurlijke en kunstmatige barrières voor de veiligheid op lange termijn: ze zorgen voor de afzondering van het afval, voor de insluiting ervan en voor de vertraging of het gespreid vrijkomen van de stoffen. Wetenschappers spreken van de drie veiligheidsfuncties.
Lees meer
Zonder breed maatschappelijk draagvlak voor berging staat zelfs de meest ijzersterke technische oplossing geïsoleerd. Inspraak van de bevolking en bouwen aan een maatschappelijk draagvlak verankeren we daarom in al onze activiteiten.
Marc Demarche, directeur-generaal
België doet al meer dan veertig jaar onderzoek naar geologische berging van hoogactief en/of langlevend afval. De voorbije decennia boekten de wetenschappers resultaten die van cruciaal belang zijn voor het onderzoeksprogramma. Zo konden ze aantonen dat het mogelijk is om met industriële technieken een bergings-installatie te bouwen in weinig verharde klei, en dat die oplossing ook veilig is. De komende jaren wil NIRAS die resultaten op een reële schaal bevestigen en verder verfijnen.
Lees meerLanglevend afval (categorie B-afval, B&C-afval of verrijkte splijtstoffen) kan enkel geborgen worden in een geologische berging. Afhankelijk van de ondergrond, komen niet alleen klei maar ook zout en graniet in aanmerking als gastgesteenten voor geologische berging. Bij berging in zout en graniet wordt klei gebruikt als technische barrière.
Zweden en Finland gaan hun radioactieve afval bergen in graniet. De Scandinavische landen hebben een speciale supercontainer uit koper ontwikkeld. Ze gebruiken bentonietklei als opvulmateriaal. De supercontainer en de klei sluiten de radioactieve stoffen zo lang als nodig in. Frankrijk en Zwitserland kozen voor berging in klei.
Wereldwijd zijn er nog maar weinig geologische bergingen in exploitatie, bijvoorbeeld in de Verenigde Staten, in Finland en in Zuid-Korea. In deze installaties wordt alleen categorie B-afval geborgen. Duitsland bouwt aan een berging voor categorie B-afval en wil ermee klaar zijn tegen 2028. Finland (C-afval), Zweden (C-afval) en Frankrijk (B&C) zullen hun geologische berging tussen 2023 en 2035 beginnen te gebruiken.
