Waarom en waarover geeft NIRAS advies aan de nucleaire veiligheidsautoriteit?

De bedoeling van die aanpak is om toekomstige afvalstromen vandaag al te identificeren en na te gaan of we het verwachte radioactieve afval veilig kunnen beheren. In de eerste plaats op korte termijn - in onze bestaande verwerkingsinstallaties en opslaggebouwen - maar ook met het oog op de definitieve berging van het afval op lange termijn.

Verplicht of niet?

Het advies is verplicht voor vergunningsaanvragen die gaan over nucleaire installaties van klasse I en IIa. Dat zijn installaties waar bijvoorbeeld relatief grote hoeveelheden radioactieve stoffen aanwezig zijn. Denk aan de kernreactoren in ons land en aan de gebouwen waar verbruikte splijtstoffen opgeslagen liggen. Of aan bedrijven waar gewerkt wordt met krachtige, industriële bestralingsapparaten.

Als een (toekomstig) exploitant een vergunning aanvraagt om zo’n installatie te bouwen, aan te passen of over te dragen, is er een advies van NIRAS nodig. Dat geldt ook voor de vergunningsaanvragen om een installatie van dat type te ontmantelen. Bij installaties die thuishoren in een lagere klasse waar kleinere hoeveelheden radioactieve stoffen aanwezig zijn – zoals in ziekenhuizen, universiteiten of in de industrie – is een advies van NIRAS enkel verplicht in welbepaalde gevallen waarover duidelijke afspraken gemaakt werden met het FANC.

Toekomstige afvalstromen

Op basis van de informatie uit het vergunningsaanvraagdossier proberen we zicht te krijgen op het type en de hoeveelheid radioactief afval dat de installatie zou produceren. Voor bepaalde afvalstromen bestaan er al beheerscenario’s, voor andere moeten we ze nog uitwerken. In dat laatste geval doen we in het advies voorstellen aan de exploitanten en worden er voorwaarden opgelegd om te verzekeren dat de toekomstige beheermethode correct toegepast kan worden.

Geschikt scenario

Een concreet voorbeeld was bijvoorbeeld een aanvraag van een ziekenhuis: dat wou voor de behandeling van prostaatkanker werken met een radioactieve stof die nog nooit eerder vergund was in België. Wij hebben toen bekeken welk soort afval het gebruik van die stof zou creëren en of we dat afval veilig konden beheren. We gingen met andere woorden na of er een geschikt transport-, verwerkings-, opslag- en bergingsscenario voor bestond. Dat bleek het geval, dus konden we een positief advies geven.

De bedoeling van onze aanpak is om toekomstige afvalstromen vandaag al te identificeren en na te gaan of we het verwachte radioactieve afval veilig kunnen beheren.

Ontmanteling van nucleaire installaties

NIRAS adviseert ook van bij de vergunningsfase over de ontmanteling van nucleaire installaties. Bij de ontmanteling van buiten dienst gestelde nucleaire installaties ontstaan verschillende afvalstromen. Het radioactieve afval moet afgevoerd worden naar NIRAS. Voor ons is het daarom belangrijk om zo vroeg mogelijk alle informatie te hebben over de aard en de hoeveelheid van dat radioactieve afval. Door vandaag proactief te zijn, kunnen we maatregelen voorstellen die de ontmanteling later vereenvoudigen.