Een roadmap voor onderzoek naar diepe berging tot 2050

Een generiek bergingsconcept

We hebben een referentiescenario ontwikkeld dat als basis dient voor onze onderzoeksactiviteiten en waarmee we de kosten van diepe berging in België kunnen inschatten. Momenteel voorziet dat scenario in diepe berging van hoogactief en/of langlevend afval op één enkele site in België, in weinig verharde klei op een diepte van 400 meter. Volgens het scenario wordt de site in 2035 geselecteerd, wordt de oprichtings- en exploitatievergunning in 2045 aangevraagd en wordt die vergunning rond 2050 verkregen. Het scenario rust op solide wetenschappelijke en technische fundamenten, het resultaat van meer dan veertig jaar onderzoek. Het loopt geenszins vooruit op de uiteindelijke keuze van gastgesteente(n) of site(s). Naarmate de wetenschappelijke kennis zich verder ontwikkelt, zal het scenario verder geoptimaliseerd worden.

Een roadmap tot 2050

Verder onderzoek is in ieder geval noodzakelijk, ongeacht de site(s) en gastgesteente(n) die uiteindelijk gekozen zullen worden. Daarom hebben we een roadmap opgesteld. Die bepaalt de koers van het onderzoek totdat de oprichtings- en exploitatievergunningen verkregen zijn. De roadmap bevat richtlijnen voor de volgende vier fasen van het programma voor de ontwikkeling van diepe berging.

De methodologische of generieke fase

Momenteel loopt de methodologische of generieke fase. Die moet de basis leggen voor de start van de zoektocht naar de site(s). Het onderzoek in deze fase is bedoeld om strategieën en methodologieën te ontwikkelen waarmee we de veiligheid en haalbaarheid van diepe berging kunnen beoordelen; om een solide generiek concept te ontwikkelen; om de verworven kennis te onderhouden; en om experimenten voort te zetten die resultaten opleveren die getransponeerd zouden kunnen worden naar andere sites en gastgesteentes.

De beoordelingsfase van mogelijke sites

Deze tweede fase vindt plaats tijdens de selectieprocedure van de site. In deze fase is het onderzoek bedoeld om mogelijke sites gemakkelijker met elkaar te kunnen vergelijken. Dat moet uiteindelijk leiden tot de selectie van de site(s).

De ontwerpfase van de berging

Deze derde fase begint zodra de bergingssite(s) is (zijn) gekozen. Dan richt het onderzoek zich op een gedetailleerde karakterisering van de site(s), in overeenstemming met de eisen van het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC). Het moet ook een gedetailleerd en geoptimaliseerd bergingsconcept voor elke site ontwikkelen. Er zullen ook tests uitgevoerd worden om de haalbaarheid en werking van verschillende onderdelen van de bergingsinstallatie aan te tonen en zo nodig aan te passen.

De fase van de vergunningsaanvraag

Deze vierde en laatste fase begint met het indienen van de oprichtings- en exploitatievergunningsaanvraag bij het FANC. In deze fase moet het onderzoek een antwoord bieden op de vragen van de belanghebbenden en de industrialisatie voorbereiden (engineering, opvolging van de demonstratietests enzovoort).