Welke impact zouden verstoringen door de gasproductie hebben op diepe berging?

We willen begrijpen hoe gassen zich verspreiden, meer bepaald in klei. Daarom voeren we talrijke laboratoriumexperimenten en modelleringen uit.

Diffusief transport

Het geproduceerde gas lost op in het poriënwater van de materialen die aanwezig zijn in een installatie en verspreidt zich vervolgens van de ene porie naar de andere. Via deze transportwijze, ook ‘diffusief transport’ genoemd, kan het gas worden afgevoerd zonder de kunstmatige barrières en de klei te verstoren. Ze geniet daarom de voorkeur in een bergingsinstallatie.

Afvoer via breuken

Als diffusief transport niet volstaat om het geproduceerde gas af te voeren, hoopt het zich op en wordt de gasdruk in de installatie verhoogd . Wanneer een bepaalde druk wordt bereikt, baant het gas zich een weg uit de installatie, via breuken in de kunstmatige barrières en/of de klei. De afvoer van het gas via de vorming van dergelijke breuken moet vermeden, worden omdat deze breuken de werking van de installatie kunnen verstoren.

Een aangepaste architectuur

Om de verstoringen door de productie en afvoer van gas te beperken, wordt de algemene architectuur van de installatie in de meeste bergingsconcepten aangepast. Het doel? Voldoende vacuüms in de kunstmatige barrières creëren, zodat het gegenereerde gas continu kan worden afgevoerd door oplossing en diffusie, waardoor overmatige druk wordt vermeden.

Het Europese EURAD 1-programma

EURAD 1, dat gefinancierd wordt door de Europese Unie, was het eerste gezamenlijke Europese programma voor het beheer van radioactief afval (2019-2024). In de roadmap van EURAD 1 kreeg de productie en afvoer van gassen hoge prioriteit toebedeeld voor RD&D (Research, Development & Demonstration). De EURAD-GAS-werkgroep, geleid door wetenschappers van NIRAS, heeft onder meer het vertrouwen helpen versterken en de wetenschappelijke basis voor de fundamentele principes van gastransport in kleimaterialen verstevigd. Ze bevestigde dat die fundamentele transportmechanismen vergelijkbaar zijn, ongeacht het soort klei.

EURAD-GAS stelde ook documenten op voor de agentschappen die belast zijn met het beheer van radioactief afval, om ze te helpen hun bergingssysteem optimaal te ontwerpen en zo de impact van gas en/of de onzekerheden in verband met het transport ervan te verminderen.