Hoe beheren we de informatie over het radioactieve afval voor oppervlakteberging?
Met de oppervlakteberging die dichterbij komt, krijgt het afvalbeheersysteem van het laag- en middelactieve kortlevende afval een nieuwe, laatste stap. Daarbij is het voor de veiligheid cruciaal om alle informatie over het afval op een veilige en correcte manier te beheren, met onder andere een ‘identiteitskaart’ van elke monoliet die naar de oppervlakteberging gaat. Zodat op elk moment alle informatie makkelijk beschikbaar is.
Mede daarom werken NIRAS en haar dochteronderneming Belgoprocess een digitaal informatiebeheersysteem uit voor het volledige afvalbeheersysteem van productie tot en met de eindberging van het afval: BASE (Samen Efficiënt Afval Beheren). De focus ligt in eerste instantie op de digitalisering van de processen in het kader van de bergbaarheid van het nucleaire afval en de operationalisering van de oppervlakteberging.
Eén centrale omgeving
Doorheen de jaren werden door NIRAS en Belgoprocess verschillende middelen en platformen ingezet voor het bijhouden van informatie over radioactief afval. Dit resulteerde in verschillende systemen op diverse plaatsen. Met het programma BASE komt er één centrale omgeving voor het beheren van informatie (data en documenten). Het informatiebeheersysteem zal het volledige afvalbeheersysteem omvatten, tot en met de eindberging van het afval.
One Single Point of Truth
Met de ontwikkeling van dit systeem zorgen NIRAS en Belgoprocess ervoor dat de efficiëntie van het beheer van informatie en de kwaliteit ervan verhoogd wordt. Informatie over radioactief afval moet namelijk op eender welk moment in het afvalbeheersysteem en over de verschillende bedrijven heen, op een efficiënte en kwalitatieve manier geraadpleegd kunnen worden. Het BASE-programma zal de rol van ‘One Single Point of Truth’ voor het afval vervullen.
Elke monoliet die naar de oppervlakteberging gaat krijgt onder andere een digitale ‘identiteitskaart’.
Een essentiële stap
Het programma BASE focust op de verschillende processen van het afvalbeheersysteem, onder andere voor het opmaken van een bergingsconformiteitsdossier. Dit zijn dossiers waarin de informatie van het betrokken afval verzameld wordt om de bergbaarheid ervan aan te tonen. Het opmaken en goedkeuren van deze dossiers is een essentiële stap voor het finaal bergen van het afval.
Extra ondersteuning
Daarnaast is het ook de bedoeling van BASE om ‘industriële’ processen door middel van goede software te ondersteunen en digitaliseren. Onder andere logistieke en fabrieksprocessen van de caissonfabriek en de Installatie voor de productie van monolieten (IPM), die een cruciale rol spelen voor de oppervlakteberging. Zo werd een eerste prototype uitgewerkt om de planning en het stock- en middelenbeheer voor de productie van de caissons en monolieten op te volgen. In de komende jaren zal dit prototype verder uitgebreid worden om te komen tot een bruikbare toepassing.
Afvalproducenten betrekken
Ook de grote afvalproducenten, net als de veiligheidsautoriteit FANC en haar technische filiaal Bel V, werden geïnformeerd over en betrokken bij de uitwerking van het BASE-programma. Het is namelijk in ieders belang dat dit programma een succes wordt, wetende hoeveel en hoe vaak er informatie tussen NIRAS/Belgoprocess en de afvalproducenten uitgewisseld wordt. Dat zal zeker ook zo zijn eens de ontmanteling van de kerncentrales volledig opgestart is. Daarom is het van groot belang dat het digitale informatiebeheersysteem toegankelijk is voor de afvalproducenten, het FANC en Bel V; zodat informatie op een efficiënte manier beheerd en uitgewisseld wordt.
Welk radioactief afval is bestemd voor oppervlakteberging?
In de oppervlaktebergingsinstallatie zal laag- en middelactief kortlevend afval geborgen worden. Dit afval lijkt vaak op gewoon afval en heeft een veel lagere stralingsactiviteit dan het hoogactieve afval. Het is vooral afkomstig van de kerncentrales en van buiten gebruik gestelde nucleaire installaties. Enkel afval dat aan onze strenge criteria voldoet, mag in de bergingsinstallatie komen.
Hoe zal de oppervlaktebergingsinstallatie eruitzien?
De monolieten met het radioactieve afval worden geborgen in dikke betonnen bunkers. De berging werd zo ontworpen dat ze bestand is tegen incidenten en extreme weersomstandigheden. Eens de installatie afgesloten is, komt er een permanente afdekking bestaande uit verschillende natuurlijke en kunstmatige beschermingslagen.
Hoe wordt de veiligheid van oppervlakteberging gegarandeerd?
De bouw van de bergingsinstallatie wordt minutieus voorbereid. Een van de belangrijkste veiligheidsprincipes is de afzondering van het nucleaire afval en de insluiting van de radionucliden. Dat gebeurt door te zorgen voor een reeks fysieke barrières rond het afval en de bergingsinstallatie. Een reglementair toezicht op de veiligheid zal op diverse niveaus en door verschillende instanties gebeuren.
Nucleaire vergunning voor oppervlaktebergingsinstallatie in Dessel
Oppervlakteberging
Om de nucleaire vergunning voor de oppervlakteberging te verkrijgen, stelde NIRAS een veiligheidsdossier samen van meer dan 20.000 pagina’s. Daarin tonen we tot in het kleinste detail aan hoe de veiligheid van de berging verzekerd zal worden.
Lees meerLaatst aangepast 22/04/2025